Command(cmd) - Komut İstemi

A)Komut kabuğuna genel bakış
Komut kabuğu, kullanıcı ile işletim sistemi arasında doğrudan iletişim sağlayan ayrı bir yazılım programıdır. Grafik bir biçime sahip olmayan komut kabuğu kullanıcı arabirimi, karakter tabanlı uygulamalar ve hizmet programları çalıştırabileceğiniz bir ortam sağlar. Komut kabuğu, programları yürütür ve MS-DOS komut yorumlayıcısı Command.com'a benzer tek tek karakterler kullanarak ekranda çıktıyı görüntüler. Windows XP komut kabuğu, Cmd.exe komut yorumlayıcısını kullanır. Bu, uygulamaları yükler ve uygulamalar arasında bilgi akışını yönlendirerek, kullanıcı girişini işletim sisteminin anlayacağı bir biçime dönüştürür.
Komut kabuğunu kullanarak, sık yapılan görevleri otomatikleştirmek üzere toplu iş dosyaları (komut dosyaları) oluşturabilir ve düzenleyebilirsiniz. Örneğin, kullanıcı hesaplarının veya yeni yapılan yedeklemelerin yönetimini otomatikleştirmek için komut dosyalarını kullanabilirsiniz. Komut kabuğunda daha gelişmiş komut dosyalarını çalıştırmak için ise Windows Script Host'u (windows script host wsh hakkında gerekli bilgi konuda yer almaktadır) kullanabilirsiniz. İşlemleri toplu iş dosyaları ile, kullanıcı arabirimi ile olduğundan daha etkili biçimde gerçekleştirebilirsiniz. Toplu iş dosyaları komut satırında kullanılabilen tüm komutları kalbul eder.
Görünümü daha rahat bir hale getirmek ve programları çalıştırma yöntemleriniz üzerinde daha iyi bir denetim sağlamak amacıyla, komut istemi penceresini özelleştirebilirsiniz. Komut istemi penceresini özelleştirme hakkında daha fazla bilgi için, hemen aşağıda bilgi verilmiştir...

Komut istemini yapılandırmak için
1.Komut İstemi'ni açın.
2.Komut İstemi penceresinin sol üst köşesini, sonra da Özellikler'i tıklatın.
3.Seçenekler sekmesini tıklatın.
4.Komut Geçmişi'nde, Arabellek Boyutu için 999, Arabellek Sayısı için de 5 değerini yazın veya seçin.
5.Düzenleme Seçenekleri'nde, Hızlı Düzenleme Modu ve Araya Ekleme Modu onay kutularını işaretleyin.
6.Yerleşim sekmesini tıklatın.
7.Ekran Arabellek Boyutu'nda, Yükseklik için 2500 değerini yazın veya seçin.
8.Aşağıdaki isteğe bağlı görevlerden herhangi birini gerçekleştirin:

Ekran Arabellek Boyutu'nda Genişlik değerini artırın.
Pencere Boyutu'nda Yükseklik değerini artırın.
Pencere Boyutu'nda Genişlik değerini artırın.
Pencere Konumunu Sistem Belirlesin onay kutusunu temizleyin ve sonra Pencere Konumu'nda Sol ve Yukarı değerlerini değiştirin.

9.Özellikleri Uygula iletişim kutusunda, Özellikleri ileride oluşturulacak pencereler için aynı başlıkla kaydet'i tıklatın.

a) Komut İşleminde iken arka plan veya yazı rengini değiştirme

Öncelikle komut işlemine color ve 0123456789abcdef bunlardan ikisini girerse ör: color 02 girerse arka plan 0 simgelediği renk yazı remgide
2 nin simgelediği renk olur...


KOD RENK KOD RENK
0 = Siyah 8 = Gri
1 = Mavi 9 = Açık Mavi
2 = Yeşil A = Açık Yeşil
3 = Deniz Mavisi B = Açık Deniz Mavisi
4 = Kırmızı C = Açık Kırmızı
5 = Mor D = Açık Mor
6 = Sarı E = Açık Sarı
7 = Beyaz F = Parlak Beyaz

bunlar renklere verilen kodlardır...

b)
Notlar

1.Bir komut istemi açmak için Başlat'ı tıklatın, Programlar'ın ve Donatılar'ın üzerine gelin ve Komut İstemi'ni tıklatın.
2.Komut İstemi Özellikleri'ni klavyeden açmak için ALT+ARA ÇUBUĞU+P'ye basın.
3.Hızlı Düzenleme Modu onay kutusunu seçerek, Komut İstemi penceresinde kopyalama ve yapıştırma işlemlerini etkinleştirebilirsiniz.
Sol fare düğmesini kullanarak Komut İstemi penceresinde kopyalamak istediğiniz metni seçin ve sonra sağ tıklatın. Yapıştırmak için,
komut isteminde veya metin dosyasında, sağ tıklatın.
4.Ekran arabellek boyutunu 999'a yükselterek, Komut İstemi penceresinde gezinmeyi etkinleştirebilirsiniz.
5.Arabellek sayısını beşe yükselterek, Komut İstemi penceresindeki satır sayısını 5000'e çıkartabilirsiniz.
6.Bir bilgisayar veya kullanıcı oturumunda dosya ve dizin bitimini etkinleştirmek veya devre dışı bırakmak için, Regedit.exe'yi
çalıştırın ve aşağıdaki REG_DWORD değerini ayarlayın: HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Command Processor\CompletionChar\REG_DWORD

REG_DWORD değerini ayarlamak için, belirli bir işlev için denetim karakterinin onaltılık değerini kullanın (örneğin, SEKME için
0×9 ve GERİ için 0×08). Kullanıcı tarafından belirlenen ayarlar bilgisayar ayarlarına göre öncelikli olup, komut satırı seçenekleri
de kayıt defteri seçeneklerine göre önceliklidir. Dosya ve dizin adı bitimi hakkında daha fazla bilgi için, İlgili Konular'a bakın.

Dikkat

Kayıt defterinin hatalı düzenlenmesi, sisteminize ciddi bir hasar verebilir. Kayıt defterinizde değişiklik yapmadan önce, bilgisayarınızdaki önemli verilerin tümünü yedeklemelisiniz.

Komut kabuğuna genel bakışa devam edelim.
a)Komut sözdizimini kullanma
Sözdizimi, bir komutu ve onu izleyen parametreleri yazmanız gereken sıra ile görünür. Aşağıdaki örnekte, xcopy komutu, çeşitli sözdizimi metin biçimlerini vermektedir:
xcopy Kaynak [Hedef] [/w] [/p] [/c] [/v] [/q] [/f] [/l] [/g] [/d[:aa-gg-yyyy]] [/u] [/i] [/s [/e]] [/t] [/k] [/r] [/h] [{/a|/m}] [/n] [/o] [/x] [/exclude: dosya 1[+[dosya 2]][+[dosya 3]] [{/y|/-y}] [/z]
Aşağıdaki tabloda farklı metin biçimlerinin nasıl yorumlanacağı açıklanmaktadır
Biçim göstergesi

Birden fazla komut ve koşullu işlem simgesini kullanma
Koşullu işlem simgeleri kullanarak, tek bir komut satırından veya komut dosyasından birden fazla komut çalıştırabilirsiniz. Koşullu işlem simgeleri kullanarak birden çok komut çalıştırdığınızda, koşullu işlem simgesinin sağındaki komutlar, koşullu işlem simgesinin solundaki komutun sonuçlarına göre hareket eder. Örneğin, bir komutun yalnızca bir önceki komut başarısız olduğunda, çalıştırılmasını sağlayabilirsiniz. Veya bir komutun yalnızca bir önceki komut başarılı olduğunda çalıştırılmasını sağlayabilirsiniz.
Birden fazla komut geçirmek için aşağıdaki tabloda listelenen özel karakterleri kullanabilirsiniz.

Notlar
Ve işareti (&), çubuk işareti (|) ve parantez işaretleri ( ), bunları bağımsız değişkenler olarak geçirirken, çıkış karakterinden (^) veya tırnak işaretlerinden sonra konması gereken özel karakterlerdir.
Komut bir işlemi başarılı bir biçimde gerçekleştirdiğinde, çıkış kodu olarak sıfır (0) döndürür veya çıkış kodu döndürmez.
b)Komut kabuklarını iç içe geçirme
Komut isteminde Cmd.exe'nin yeni bir örneğini açarak komut kabuklarını Cmd.exe içine yerleştirebilirsiniz. Varsayılan olarak, Cmd.exe'nin her örneği üst Cmd.exe uygulamasının ortamını devralır. Cmd.exe örneklerini içiçe geçirerek, Cmd.exe'nin üst uygulamasını etkilemeden yerel ortamda değişiklikler yapabilirsiniz. Böylece, Cmd.exe'nin özgün ortamının korunması ve iç içe geçirilmiş komut kabuğunu sonlandırdıktan sonra ona geri dönebilmeniz sağlanmış olur. İç içe geçirilmiş komut kabuğunda yapacağınız değişiklikler kaydedilmez.
Bir komut kabuğunu iç içe geçirmek için, komut isteminde şunu yazın:
cmd
Aşağıdakine benzer bir ileti görüntülenir:
Microsoft (R) Windows XP (TM)
(C) Telif Hakkı 1985-2001 Microsoft Corp.
İç içe geçirilmiş bir komut kabuğunu kapatmak için exit yazın.
setlocal ve endlocal komutlarını kullanarak, bir Cmd.exe örneğinde (veya komut dosyasında) değişiklikleri daha da yerelleştirebilirsiniz. Setlocal yerel bir kapsam oluşturur, endlocal ise yerel kapsamı sonlandırır. Setlocal ve endlocal kapsamı içinde yapılan değişiklikler korunmaz ve özgün ortam değişmeden kalır. Bu iki komutu en fazla 32 düzeye kadar iç içe yerleştirebilirsiniz..
c)Cmd.exe ile ortam değişkenlerini kullanma
Cmd.exe komut kabuğu ortamı, komut kabuğu ile işletim sisteminin davranış biçimini belirleyen değişkenler tarafından tanımlanır. İki tür ortam değişkenini (sistem ve yerel) kullanarak komut kabuğu ortamının veya tüm işletim sistemi ortamının davranış biçimini belirleyebilirsiniz. Sistem ortamı değişkenleri, genell işletim sistemi ortamının davranış biçimini belirler. Yerel ortam değişkenleri ise Cmd.exe'nin geçerli örneğinin ortam davranışını belirler.
Sistem ortamı değişkenleri işletim sisteminde önceden ayarlı durumdadır ve tüm Windows XP işlemlerinde kullanılabilir. Sistem değişkenlerini yalnızca yönetici ayrıcalıklarına sahip kullanıcılar değiştirebilir. Bu değişkenler oturum açma komut dosyalarında oldukça sık kullanılır.
Yerel ortam değişkenleri yalnızca, bunları kullanacak kullanıcı bilgisayarda oturum açtığında kullanılabilir. HKEY_CURRENT_USER yığını içinde ayarlı yerel değişkenler, genel genel işletim sistemi ortamının davranış biçimini belirler ve yalnızca geçerli kullanıcı tarafından kullanılabilir.
Aşağıdaki listede çeşitli değişken türleri, azalan öncelik sırasına göre açıklanmıştır:
1.Yerleşik sistem değişkenleri
2.HKEY_LOCAL_MACHINE yığını içindeki sistem değişkenleri
3.HKEY_CURRENT_USER yığını içindeki yerel değişkenler
4.Autoexec.bat dosyasında ayarlı tüm ortam değişkenleri ve yollar
5.Bir oturum açma komut dosyasında (varsa) ayarlı tüm ortam değişkenleri ve yollar
6.Bir komut dosyası veya toplu iş dosyasında etkileşimli olarak kullanılan değişkenler
Komut kabuğunda, Cmd.exe'nin her örneği üst uygulamasının ortamını devralır. Bu nedenle, üst uygulamanın ortamını etkilemeden, yeni Cmd.exe ortamındaki değişkenleri değiştirebilirsiniz.
Aşağıdaki tabloda, Windows XP sistem ve yerel ortam değişkenleri verilmektedir.

d)Ortam değişkenlerini ayarlama
Ortam değişkenleri oluşturmak, varolanları değiştirmek, silmek veya görüntülemek için set komutunu kullanın. Set komutu, yalnızca geçerli kabuk otamındaki değişkenleri değiştirir.
Bir değişkeni görüntülemek için, komut istemine şunu yazın:
set DeğişkenAdı
Bir değişken eklemek için, komut istemine şunu yazın:
set variablename=değer
Bir değişkeni silmek için, komut istemine şunu yazın:
set DeğişkenAdı=
Değişken değerleri olarak, boşluk da dahil olmak üzere, çoğu karakteri kullanabilirsiniz. <, >, |, &, veya ^ gibi özel karakterleri kullanırsanız, bunlardan önce çıkış karakteri (^) veya tırnak işaretleri koymalısınız. Eşittir işaretinden sonra gelen her öğe, değer olarak dikkate alındığından tırnak işaretleri kullandığınızda, bunlar değerin bir parçası olarak eklenir. Aşağıdaki örnekleri gözden geçirin:
Yeni&ad değişken değerini oluşturmak için, şunu yazın:
set varname=yeni^&ad
"Yeni&ad" değişken değerini oluşturmak için, şunu yazın:
set varname="yeni&ad"
Komut isteminde set varname=yeni&ad yazarsanız, aşağıdakine benzer bir hata iletisi görüntülenir:
"'ad' bir iç veya dış komut, işletilebilir program veya toplu iş dosyası olarak tanınmıyor."
Değişken adları büyük/küçük harf duyarlı değildir. Ancak, set komutu değişkeni tam olarak yazdığınız gibi görüntüler. Kodunuzun okunmasını kolaylaştırmak için değişken adlarınızda büyük ve küçük harfleri birlikte kullanabilirsiniz (örneğin, Kullanıcı Adı).
Notlar
Tek bir ortam değişkeni boyutu en fazla 8192 bayt olabilir.
Tüm değişkenlerle birlikte ortam değişkeninin toplam en fazla boyutu, değişken adları ve eşittir işareti de dahil olmak üzere 65.536 KB (kilo bayt) olabilir.
e)Ortam değişkeni değerlerini değiştirme
Komut satırındaki veya komut dosyalarındaki değişken değerlerinin değiştirilebilmesi için, değişken adını yüzde işaretleri (%) içine alarak şu şekilde yazın: %değişkenadı%. Yüzde işaretleri kullanıldığında, Cmd.exe bire bir karşılaştırma yapmak yerine değişken değerlerine başvurur. Bir değişken adının değerlerini belirledikten sonra, değişken adını yüzde işaretleri içine alın. Cmd.exe değişken adının tüm örneklerini arar ve adı belirtilen değişken değeri ile değiştirir. Örneğin, kullanıcı adları gibi farklı değerler içeren bir komut dosyası oluşturuyor ve her kullanıcı için USERNAME ortam değişkenini bu değerlerle tanımlamak istiyorsanız, yüzde işaretleri içine alınmış USERNAME değişkenini kullanarak bir komut dosyası yazabilirsiniz. Bu komut dosyasını çalıştırdığınızda, Cmd.exe %USERNAME% öğesini değişken değerleri ile değiştirir. Böylece bu görevi tek tek her kullanıcı için el ile yapmak zorunda kalmazsınız. Değişkenin yerine başka değerlerin konması, yinelenen bir eylem değildir. Cmd.exe değişkenleri yalnızca bir defa denetler.

B)login.cmd dosyasını kullanma
Programın login.cmd dosyası, Telnet Sunucusu'nda her oturum açıldığında çalıştırılır. Bir kullanıcı oturum açtığında görüntülenen metni değiştirmek için login.cmd dosyasını düzenleyebilir ve login. cmdcdosyasını diğer programları çalıştırmak için kullanabilirsiniz.
UNIX için Windows Hizmetleri yüklüyse, program %SystemRoot%\system32\login.cmd dizinine kopyalanır. Dosya, aşağıdaki gibi görünür:
@echo off
rem
rem Telnet Sunucusu için varsayılan genel oturum açma komut dosyası
rem
rem Varsayılan kurma işleminde, başlangıçtaki komut kabuğu
rem çağrıldığında bu komut dosyası çalıştırılır. Bu
rem dosya da bireysel kullanıcının oturum açma
rem komut dosyasını çağırır.
rem
echo
*====================================================
echo
Microsoft Telnet Sunucusu'na Hoş Geldiniz.
echo
*===============================================
cd /d %HOMEDRIVE%\%HOMEPATH%
Aşağıdaki örnekte, dosya "Telnet Sunucuma Hoş Geldiniz" metnini görüntüleyecek şekilde düzenlenmiştir ve sunucu yapılanışı hakkındaki bilgileri görüntülemek için net config komutu çalıştırılır.
@echo off
rem
rem Telnet Sunucusu için varsayılan genel oturum açma komut dosyası
rem
rem Varsayılan kurma işleminde, başlangıçtaki komut kabuğu
rem çağrıldığında bu komut dosyası çalıştırılır. Bu
rem dosya da bireysel kullanıcının oturum açma
rem komut dosyasını çağırır.
rem
echo
*================================================
echo
Telnet Sunucuma Hoş Geldiniz
echo
*================================================
cd /d %HOMEDRIVE%\%HOMEPATH% net config server

son olarak cmd hakkında genel bir bilgi
Cmd , command , komut istemi
Yeni bir Cmd.exe komut yorumlayıcısı örneği başlatır. Parametresiz kullanıldığında, cmd, Windows XP sürüm ve telif hakkı bilgilerini görüntüler.
Sözdizimi
cmd [[{/c|/k}] [/s] [/q] [/d] [{/a|/u}] [/t:fg] [/e:{on|off}] [/f:{on|off}] [/v:{on|off}] dize]
Parametreler
/c
Dize'de belirtilen komutu yerine getirir ve sonra durur.
/k
Dize'de belirtilen komutu yerine getirir ve devam eder.
/s
/c veya /k'dan sonra dize kullanımını değiştirir.
/q
Yankıyı kapatır.
/d
AutoRun komutlarının yürütülmesini devre dışı bırakır.
/a
Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü (ANSI) çıkışı oluşturur.
/u
Unicode çıkışı oluşturur.
/t:fg
Ön plan f ve arka plan g renklerini ayarlar. Aşağıdaki tablolar, f ve g değeri olarak kullanabileceğiniz geçerli onaltılık basamakları listeler.

KOD RENK KOD RENK
0 = Siyah 8 = Gri
1 = Mavi 9 = Açık Mavi
2 = Yeşil A = Açık Yeşil
3 = Deniz Mavisi B = Açık Deniz Mavisi
4 = Kırmızı C = Açık Kırmızı
5 = Mor D = Açık Mor
6 = Sarı E = Açık Sarı
7 = Beyaz F = Parlak Beyaz
/e:on
Komut uzantılarını etkinleştirir.
/e:off
Komut uzantılarını devre dışı bırakır.
/f:on
Dosya ve dizin adı bitimini etkinleştirir.
/f:off
Dosya ve dizin adı bitimini devre dışı bırakır.
/v:on
Gecikmeli ortam değişkeni genişletmesini etkinleştirir.
/v:off
Gecikmeli ortam değişkeni genişletmesini devre dışı bırakır.
dize
Yerine getirmek istediğiniz komutu belirtir.
/?
Komut isteminde yardımı görüntüler.
Açıklamalar
Birden fazla komut kullanma
Komut ayırıcıyla (&&) ayırarak dize için birden fazla komut kullanabilirsiniz, ancak bunları tırnak içine almanız gerekir (örneğin, "komut&&komut&&komut").
Tırnak işaretlerini işleme
/c veya /k belirtildiğinde, cmd, dize'nin geri kalan bölümünü işler ve tırnak işaretleri yalnızca, aşağıdaki koşulların tümünün sağlanması durumunda korunur:
/s kullanılmaz.
Tam olarak, bir tırnak işareti kümesi kullanılır.
Tırnak işaretleri içinde özel karakterler kullanılmaz (örneğin: &<>( ) @ ^ |).
Tırnak işaretleri içinde bir veya daha çok beyaz boşluk karakteri kullanılır.
Tırnak işaretleri içindeki dize, yürütülebilir bir dosyanın adıdır.
Bu koşulların tümü sağlanmışsa, başlangıç tırnak işareti olup olmadığını doğrulamak üzere ilk karakter incelenerek dize işlenir. İlk karakter başlangıç tırnak işaretiyse, kapanış tırnak işaretiyle birlikte çıkartılır. Kapanış tırnak işaretini izleyen metinler korunur.
Kayıt defteri alt anahtarlarını yürütme
dize'de /d belirtilmezse, Cmd.exe aşağıdaki kayıt defteri alt anahtarlarını arar:
HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Command Processor\AutoRun\REG_SZ
HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Command Processor\AutoRun REG_EXPAND_SZ
Bu kayıt defteri alt anahtarlarından biri veya ikisi de varsa, diğer tüm değişkenlerden önce bunlar yürütülür.
Dikkat
Kayıt defterinin hatalı düzenlenmesi, sisteminize ciddi bir hasar verebilir. Kayıt defterinizde değişiklik yapmadan önce, bilgisayarınızdaki önemli verilerin tümünü yedeklemelisiniz.
Komut uzantılarını etkinleştirme ve devre dışı bırakma
Windows XP'de komut uzantıları varsayılan olarak etkindir. Komut uzantılarını, belirli bir işlem için, /e:off kullanarak devre dışı bırakabilirsiniz. Aşağıdaki REG_DWORD değerlerini ayarlayarak, bir bilgisayar veya kullanıcı oturumunda, tüm cmd komut satırı seçenekleri için uzantıları etkinleştirebilir veya devre dışı bırakabilirsiniz.
HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Command Processor\EnableExtensions\REG_DWORD
HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Command Processor\EnableExtensions\REG_DWORD
Regedit.exe kullanarak, kayıt defterinde REG_DWORD değerini 0×1 (etkin) veya 0×0 (devre dışı) olarak ayarlayın. Kullanıcı tarafından belirlenen ayarlar bilgisayar ayarlarına göre öncelikli olup, komut satırı seçenekleri de kayıt defteri seçeneklerine göre önceliklidir.
Dikkat
Kayıt defterinin hatalı düzenlenmesi, sisteminize ciddi bir hasar verebilir. Kayıt defterinizde değişiklik yapmadan önce, bilgisayarınızdaki önemli verilerin tümünü yedeklemelisiniz.
Komut uzantılarını etkinleştirdiğinizde, bundan aşağıdaki komutlar etkilenir:
assoc
call
chdir (cd)
color
del (erase)
endlocal
for
ftype
goto
if
mkdir (md)
popd
prompt
pushd
set
setlocal
shift
start (dış komut işlemlerinde yapılan değişiklikleri de içerir)
Bu komutlar hakkında daha fazla bilgi için, İlgili Konular'a bakın.
Gecikmeli ortam değişkeni genişletmesini etkinleştirme
Gecikmeli ortam değişkeni genişletmesini etkinleştirirseniz, çalıştırma sırasında bir ortam değişkeni değerinin yerine ünlem işareti kullanabilirsiniz.
Dosya ve dizin adı bitimini etkinleştirme
Dosya ve dizin adı bitimi varsayılan olarak etkin değildir. Belirli bir cmd komutu işlemi için dosya adı bitimini, /f:{on|off} ile etkinleştirebilir veya devre dışı bırakabilirsiniz. Bir bilgisayar veya kullanıcı oturumunda tüm cmd komutu işlemleri için dosya ve dizin adı bitimini, aşağıdaki REG_DWORD değerlerini ayarlayarak etkinleştirebilir veya devre dışı bırakabilirsiniz.
HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Command Processor\CompletionChar\REG_DWORD
HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\Microsoft\Command Processor\PathCompletionChar\REG_DWORD
HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Command Processor\CompletionChar\REG_DWORD
HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Command Processor\PathCompletionChar\REG_DWORD
REG_DWORD değerini ayarlamak için, Regedit.exe'yi çalıştırın ve belirli bir işlev için denetim karakterinin onaltılık değerini kullanın (örneğin, SEKME için 0×9 ve GERİ için 0×08). Kullanıcı tarafından belirlenen ayarlar bilgisayar ayarlarına göre öncelikli olup, komut satırı seçenekleri de kayıt defteri seçeneklerine göre önceliklidir.
Dikkat
Kayıt defterinin hatalı düzenlenmesi, sisteminize ciddi bir hasar verebilir. Kayıt defterinizde değişiklik yapmadan önce, bilgisayarınızdaki önemli verilerin tümünü yedeklemelisiniz.
/f:on kullanarak dosya ve dizin adı bitimini etkinleştirirseniz, dizin adı bitimi için CTRL+D, dosya adı bitimi için CTRL+F kullanın. Kayıt defterinde belirli bir bitim karakterini devre dışı bırakmak için, geçerli bir denetim karakteri olmadığından beyaz boşluk değerini [0×20] kullanın.
CTRL+D veya CTRL+F tuşlarına bastığınızda, cmd dosya ve dizin adı bitimini işler. Bu tuş bileşim işlevleri, dize'ye (yoksa) bir joker karakteri ekler, eşleşen yolların listesini oluşturur ve ardından, eşleşen ilk yolu görüntüler. Eşleşen yol bulunmaması durumunda, dosya ve dizin adı bitimi işlevi bip sesi çıkartarak sesli uyarıda bulunur ve ekran görüntüsü değişmez. CTRL+D veya CTRL+F tuşlarına art arda basarak eşleşen yollar listesinde gezinebilirsiniz. Listede geriye doğru gitmek için, SHIFT tuşu ve CTRL+D veya CTRL+F tuşlarından birine aynı anda basın. Kayıtlı eşleşen yollar listesini atmak ve yeni bir liste oluşturmak için, dize'yi düzenleyin ve CTRL+D veya CTRL+F tuş bileşimlerinden birine basın. CTRL+D ile CTRL+F arasında geçiş yaptığınızda, kayıtlı eşleşen yollar listesi atılır ve yeni bir liste oluşturulur. CTRL+D ve CTRL+F tuş bileşimleri arasındaki tek fark, CTRL+D'nin yalnızca dizin adlarını, CTRL+F'nin ise hem dosya adlarını hem de dizin adlarını eşleştirmesidir. Dosya ve dizin adı bitimini, yerleşik dizin komutlarından (CD, MD veya RD) birinde kullanırsanız, dizin bitimi olarak kabul edilir.
Eşleşen yolu tırnak işaretleri içine alırsanız, dosya ve dizin adı bitimi, beyaz boşluk veya özel karakterler içeren dosya adlarını düzgün biçimde işler.
Aşağıdaki özel karakterler tırnak işareti gerektirir: & < > [ ] { } ^ = ; ! ' + , ` ~ [beyaz boşluk]
Sağladığınız bilgiler boşluk içeriyorsa, metni tırnak işaretleri arasına alın (örneğin, "Bilgisayar Adı").
Dosya ve dizin adı bitimini dize içinden işletiyorsanız, [Yol]'un, imlecin sağında kalan (dize içinde bitimin işlendiği nokta) bölümleri atılır.

Bu aşağıda verilen kodlarda cmd'de kullanılan bazı kodların neişe yaradıkları


Belirli bir komutla ilgili yardım için HELP komut adı yazın
ASSOC Dosya uzantısı ilişkilendirmesini görüntüler ya da değiştirir
AT Bilgisayarda çalıştırılmak üzere komut ve program zamanlaması yapar.
ATTRIB Dosya özniteliklerini görüntüler ya da değiştirir.
BREAK Uzatılmış CTRL+C denetimini ayarlar ya da temizler.
CACLS Dosyanın erişim denetim listelerini (ACLs) görüntüler ya da değiştirir.
CALL Bir başkasından bir toplu iş programını çağırır.
CD Geçerli dizinin adını değiştirir ya da görüntüler.
CHCP Etkin kod sayfası numarasını görüntüler ya da ayarlar.
CHDIR Geçerli dizini değiştirir ya da görüntüler.
CHKDSK Bir diski gözden geçirip durum raporu verir.
CHKNTFS Önyükleme sırasında disk denetimini görüntüler ya da değiştirir.
CLS Ekrandakileri siler.
CMD Windows komut yorumcusunun yeni bir kopyasını başlatır.
COLOR Varsayılan konsol arka plan ve ön plan renklerini ayarlar.
COMP İki dosya ya da dosya kümesinin içeriğini karşılaştırır.
COMPACT NTFS bölümündeki dosyaların sıkıştırmasını gösterir ya da yapar.
CONVERT FAT birimleri NTFS'ye dönüştürür. Geçerli sürücüyü dönüştüremezsiniz.
COPY Bir ya da birden çok dosyayı bir başka konuma kopyalar.
DATE Tarihi görüntüler ya da ayarlar.
DEL Bir ya da birden çok dosyayı siler.
DIR Bir dizindeki dosya ve alt dizin listesini görüntüler.
DISKCOMP İki disket içeriğini karşılaştırır.
DISKCOPY Bir disketin içeriğini diğerine kopyalar.
DOSKEY Komut satırı düzenler, Windows komutu geri çağırıp makro oluşturur.
ECHO İleti görüntüler ya da komut yankısını açıp kapatır.
ENDLOCAL Bir toplu iş dosyasındaki çevre yerelleştirmesini sonlandırır.
ERASE Bir ya da birden çok dosyayı siler.
EXIT CMD.EXE programından (komut yorumcusu) çıkar.
FC İki dosyayı ya da dosya kümesini karşılaştırıp aralarındaki farkı görüntüler.
FIND Bir dosyada ya da dosyalarda bir metin dizesini arar.
FINDSTR Dosyalarda dize arar.
FOR Dosya kümesindeki her bir dosyada belirli bir komutu çalıştırır.
FORMAT Windows'da kullanmak üzere bir diski biçimlendirir.
FTYPE Dosya uzantısı ilişkilendirmesinde kullanılan dosya türlerini görüntüler ya da değiştirir.
GOTO Bir toplu iş dosyasında, Windows komut yorumlayıcısını etiketli bir satıra yöneltir.
GRAFTABL Grafik modunda, Windows'un dile özgü karakterleri görüntülemesini sağlar.
HELP Windows komutları için Yardım bilgisi sağlar.
IF Bir toplu iş dosyasındaki koşullu işlemleri uygular.
LABEL Bir diskin birim etiketini oluşturur, değiştirir ya da siler.
MD Bir dizin oluşturur.
MKDIR Bir dizin oluşturur.
MODE Bir sistem aygıtını yapılandırır.
MORE Çıktıyı bir defada ekranda görüntüler.
MOVE Bir ya da birden çok dosyayı bir dizinden diğerine taşır.
PATH Çalıştırılabilir dosyalar için bir arama yolu görüntüler ya da ayarlar.
PAUSE Bir toplu iş dosyasının işlemesini askıya alıp ileti görüntüler.
POPD Geçerli dizinin PUSHD tarafından kaydedilen eski değerini geri yükler.
PRINT Bir metin dosyasını yazdırır.
PROMPT Windows komut istemini değiştirir.
PUSHD Geçerli dizini kaydedip değiştirir.
RD Dizin kaldırır.
RECOVER Bozuk ya da hasarlı bir diskten okunabilir bilgiyi kurtarır.
REM Toplu iş dosyalarındaki ya da CONFIG.SYS açıklamalarını (yorum) okur.
REN Dosyaları yeniden adlandırır.
RENAME Dosyaları yeniden adlandırır.
REPLACE Dosyaları yenisiyle değiştirir.
RMDIR Dizini kaldırır.
SET Windows çevre değişkenlerini görüntüler, ayarlar ya da kaldırır.
SETLOCAL Toplu iş dosyasındaki çevre değişikliklerinin yerelleştirmesine başlar.
SHIFT Toplu iş dosyasındaki değiştirilebilir parametre konumunu değiştirir.
SORT Girdiyi sıralar.
START Belirli program ya da komutu çalıştırmak için ayrı bir pencere açar.
SUBST Bir yolu bir sürücü harfiyle ilişkilendirir.
TIME Sistem saatini görüntüler ya da ayarlar.
TITLE CMD.EXE oturumu için pencere başlığını belirler.
TREE Bir sürücü ya da yolun resimsel dizin yapısını görüntüler.
TYPE Bir metin dosyasının içeriğini görüntüler.
VER Windows sürümünü görüntüler.
VERIFY Windows'a, dosyalarınızın diske doğru yazıldığını doğrulayıp doğrulamamasını bildirir.
VOL Disk birim etiketi ve seri numarasını görüntüler.
XCOPY Dosya ve dizin ağaçlarını kopyalar.



Komut tabanlı komut dosyası sistemini (CScript.exe) kullanma
Cscript.exe, Windows Komut Dosyası Sistemi'nin, komut dosyası özelliklerini ayarlamak için komut satırı seçenekleri sağlayan komut satırı sürümüdür.
Cscript.exe ile, komut istemine adını yazarak komut dosyasını çalıştırabilirsiniz. Microsoft Internet Explorer gibi, Windows Komut Dosyası Sistemi de Windows Komut Dosyası uyumlu komut dosyası denetleyicisi olarak çalışır, ancak Windows Komut Dosyası Sistemi'nin bellek gereksinimi çok düşüktür. Windows Komut Dosyası Sistemi, oturum açma komut dosyası ve yönetim komut dosyası gibi hem etkileşimli hem de etkileşimli olmayan komut dosyası gereksinimlerine uygundur.
Windows Komut Dosyası Sistemi, VBScript veya JScript ile yazılmış komut dosyalarını destekler. Bir komut dosyasını masaüstünüzden veya komut isteminden başlattığınızda, komut dosyası sistemi, kayıtlı komut dosyası alt yapısında bu dosyanın içeriğini okur ve gönderir. Komut dosyası altyapısı, komut dosyasını tanımlamak için dosya uzantılarını (VBScript için .vbs ve JScript için .js) kullanır. Bunun sonucunda, komut dosyası altyapısı için program tanımlayıcılarını tam olarak bilmeniz gerekmez. Program tanımlayıcılarının komut dosyası uzantıları ile eşleştirilmesini komut dosyası sistemi gerçekleştirir ve belirli bir komut dosyasına uygun altyapıyı başlatmak için Windows XP'un ilişkilendirme modelini kullanır.

a)Komut dosyalarını, komut satırı tabanlı komut dosyası yürütücüsü (Cscript.exe) kullanarak çalıştırmak için
Komut dosyalarını, komut satırı tabanlı komut dosyası yürütücüsüyle çalıştırmak için komut satırına şöyle yazın:
cscript [komut dosyası adı] [yürütücü seçenekleri] [komut dosyası değişkenleri]
Burada:
Komut dosyası adı komut dosyasının, dosya adı uzantısı ve gerekli yol bilgilerini de içeren adıdır.
Yürütücü seçenekleri çeşitli Windows Script Host özelliklerini etkinleştiren veya devre dışı bırakan komut satırı anahtarlarıdır. Yürütücü seçeneklerinin başına her zama çift eğik çizgi (//) gelir.
Komut dosyası değişkenleri komut dosyasına geçilen komut satırı anahtarlarıdır. Komut dosyası değişkenlerinin başına her zaman
tek eğik çizgi (/) gelir.

Notlar

Her parametre seçime bağlıdır ancak bir komut dosyası belirtmeden komut dosyası değişkenlerini belirtemezsiniz.
Bir komut dosyası veya ona ilişkin değişkenleri girmezseniz, Cscript.exe bu programın sözdizimini ve geçerli yürütücü seçeneklerini
görüntüler.
Komut satırı tabanlı komut satırı yürütücüsü aşağıdaki ana bilgisayar seçeneklerini destekler:
Zaman aşımı (//T:nnnnn) seçeneği, komut dosyalarının çok uzun süre çalışmasını engellemek için bir süre sınırı belirler. Çalışma zamanı belirtilen değeri aşarsa, Cscript.exe, komut dosyası altyapısını keser ve işlemi durdurur.
Tek bir dosya aracılığıyla birden çok komut dosyası altyapısını çağırıp birden çok iş gerçekleştirmenizi sağlayan .wsf komut dosyalarını oluşturmak için de Windows Script Host'u kullanabilirsiniz.
Daha fazla bilgi için, (http://www.microsoft.com/) ulaşabileceğiniz Windows Script Technologies Web sitesine bakın.

b)Komut dosyalarını, komut satırı tabanlı komut dosyası yürütücüsü (Wscript.exe) kullanarak çalıştırmak için

Komut dosyalarını, Windows tabanlı komut dosyası yürütücüsünü kullanarak aşağıdaki şekilde çalıştırabilirsiniz:
Windows'da gözatarak
Çalıştırmak istediğiniz komut dosyasını içeren klasöre gidin ve dosyayı çift tıklatın. Komut dosyaları Bilgisayarım, Windows Gezgini, Bul penceresi, Başlat menüsü veya masaüstünüzde listelenebilir.
Çalıştır Komutunu Kullanarak
Önce Başlat'ı, sonra da Çalıştır'ı tıklatın. Aç alanına Windows Host çalıştırılabilir dosyasının adını (Wscript.exe) yazın, bir boşluk bırakın, ardından çalıştırmak istediğiniz komut dosyasının tam yolunun adını girin. Komut dosyasının dosya adı uzantısını eklemeyi unutmayın. Komut dosyasını başlatmak için Tamam'ı tıklatın.
Komut İstemi(command, cmd ) Penceresinden
Komut satırına, Windows Host çalıştırılabilir dosyasının adını (Wscript.exe) yazın, bir boşluk bırakın, ardından çalıştırmak istediğiniz komut dosyasının tam yolunun adını girin. Komut dosyasının dosya adı uzantısını eklemeyi unutmayın. Komut dosyasını başlatmak için Enter tuşuna basın.
Notlar
Windows komut dosyaları, aşağıdaki dosya adı uzantılarına sahip dosyalardır: .wsf, .vbs, .js.
Uzantısı Wscript.exe ile ilişkilendirilmemiş bir komut dosyasını çift tıklattığınızda, Birlikte Aç iletişim kutusu görüntülenir. Wscript.exe'yi seçin, ardından bu dosya türünü açmak için Her zaman bu programı kullan'ı seçin. Böylece, Wscript.exe, bu dosya türüne sahip dosyalar için varsayılan komut dosyası ana bilgisayarı olur.
Wscript.exe'nin yerel bilgisayarlarda çalıştırdığı bütün komut dosyaları için genel komut dosyası oluşturma özelliklerini ayarlamak için, Windows Script Host Ayarları iletişim kutusunu kullanabilirsiniz.
Tek tek komut dosyalarının özelliklerini ayarlayabilirsiniz. Bunun nasıl yapılacağıyla ilgili bilgi için, bkz: İlgili Konular.
Tek bir dosya aracılığıyla birden çok komut dosyası altyapısını çağırıp birden çok iş gerçekleştirmenizi sağlayan .wsf komut dosyalarını oluşturmak için de Windows Script Host'u kullanabilirsiniz.


Daha fazla bilgi için, (http://www.microsoft.com/) ulaşabileceğiniz Windows Script Technologies Web sitesine bakın.